Beetje bij beetje

'Als tederheid vermengd met droefheid ons hart raakt, weten we dat we in contact zijn met de werkelijkheid...'

Mooie, ware woorden van Chogyam Trungpa.


De tekst gaat nog even verder: ‘De legendarische Tibetaanse leraar Chogyam Trungpa (1939-1987) was een groot voorstander van openheid. Keer op keer vertelde hij zijn leerlingen om hun hart te openen voor de ervaringen die in het leven op je afkomen. Deze houding is oneindig veel moeilijker dan gewoontegetrouw lastige gevoelens van je af schuiven, jezelf ertegen wapenen of jezelf verdoven zodat je ze niet meer ervaart. Je kwetsbaar opstellen is dus niet gemakkelijk, maar het is wel nodig, tenminste als je wilt leven vanuit de diepten van je wezen. Geraakt kunnen worden betekent authentiek zijn. Hoe rauw het ook mag voelen. Maar wie zegt dat de werkelijkheid makkelijk zou moeten zijn?’

Ik las het vanochtend en het maakte dat ik even moest slikken. Soms heb je dat, sluit iets of iemand precies aan bij waar jij bent.

En inderdaad, niemand heeft mij ooit verteld dat de werkelijkheid makkelijk zou zijn. Echter, hoe rauw ze soms kan zijn, heb ik deze week weer mogen ervaren...



Als ik vraag hoe het met haar is, kijkt ze me aan met een onbegrijpende blik aan. Een blik die ik steeds vaker bij haar zie; lege ogen, starend in het niets. 
Mijn lieve vriendin; we kennen elkaar al dertig jaar...

Steeds vaker voel, zie en hoor ik haar onrust, en sinds deze week ook haar loopdrang. Waar ik al weken stiekem bang voor was, is werkelijkheid geworden als ik 's ochtends een mailtje van haar zoon krijg dat ze 's nachts buiten heeft lopen dwalen...

Mijn stoere vriendin; alleenstaande moeder, altijd hard gewerkt, klaar gestaan voor alles en iedereen. Als de dag van gisteren herinner ik me hoe rete trots ze vertelde dat ze het huis had gekocht, uit de horeca was gestapt om op kantoor te werken, op zoek naar iets meer zekerheid voor later...

Maar ook herinner ik me het moment dat ze me vertelde hoe lastig ze het vond dat ze haar dekbed niet meer in de hoes kon krijgen, een jaar of vier geleden. Dat sommige dingen op haar werk niet meer zo goed lukte, ze moeite had met concentreren en zo snel moe was. 
Wie had toen toch kunnen vermoeden dat het helemaal niet de Sjögren was en zeker geen burn-out die ervoor zorgden dat dagelijkse dingen niet meer vanzelf gingen gingen...

Mijn lieve vriendin; ik loop een stukje mee in haar werkelijkheid, die iedere dag weer anders is. Het ene moment kalm en helder, hebben we de mooiste gesprekken en liggen we dubbel van het lachen, terwijl ik op de keukenvloer haar vriezer lig te ontdooien met een föhn, omdat ze vergeten is het deurtje goed dicht te doen. Is er even die scherpte en humor als ik zeg dat we het weekend naar Twente gaan: 'één ding wel daar laten hoor Heleen: het dialect'...
Maar het andere moment is ze onrustig, zoekend, bang en probeer ik aan te sluiten bij waar ze op dat moment is. Haal ik intuïtief het tempo eruit, maken we een wandelingetje, drinken we een kopje thee en halen we herinneringen op aan de hand van foto's, die we weer gebruiken voor haar eigen 'herinneringsboek', voor later... 

Mijn mooie vriendin, die een paar weken geleden uit het niets vroeg of ik nog steeds blog en of ik nog weet dat ze dat zelf ook nog een blauwe maandag heeft gedaan, maar dat haar dat nu niet meer lukt. Of ik niet met haar een soort van dagboek wil gaan bijhouden; zij vertellen, ik schrijven: 'je weet wel, over wat we allemaal meemaken en zo, zodat anderen dat kunnen lezen. Ook voor later, voor mijn kleinzoon... en voor als ik het zelf allemaal niet meer zo goed weet.'

Beetje bij beetje ervaar ik het ongevraagd afscheid nemen en aanschouw ik een allesomvattend, niet te stoppen verliesproces. Wekelijks hebben we het over vreemde gewaarwordingen, vaardigheden die ze al een leven lang kent, maar ineens niet meer lukken. Vind ik haarborstels in de bestekla en staat het kattenvoer op het nachtkastje. Kortom, kan ze haar eigen hoofd niet mee vertrouwen en voel ik haar onzekerheid groeien, al laat ook zij dat niet aan iedereen zien. 

Mijn lieve vriendin, voor wie ik natuurlijk een dagboek wil bijhouden, voor later...


En ondertussen spelen soms droefheid, machteloosheid en schuldgevoelens rumoerig tikkertje in mijn hart, want niemand die mij ooit vertelde dat Alzheimer een werkelijkheid is die soms zo verdomde rauw kan zijn...