woensdag 5 januari 2022

Vrij(heid)...


Het eerste wat me opvalt als ik de huiskamer binnen stap, is een grote koffiemok op een heel klein theelichtje met een dapper wapperend vlammetje eronder. Eigenlijk best slim, zo'n warm-houd-lichtje, al heeft het beeld met de man in een stoel ernaast ook iets tragisch. Het idee is waarschijnlijk uit nood geboren en het voelt een soort van eenzaam.

Met enige regelmaat voer ik gesprekken met mantelzorgers van mensen met (beginnende) dementie. Vaak zijn ze moe of soms gewoon aan het eind van hun latijn. En ook haar vallen de mantelzorgtaken zwaar, beaamt ze als ik er naar vraag. In de tijd dat ik met haar praat, mengt hij zich niet één keer in het gesprek. Hij beweegt zelfs niet en dus blijft ook de koffie onaangeroerd. Pas als ze zijn stoel richting mij draait en zegt hij niet goed hoort, ontstaat er iets van contact.

Moeizaam richt hij zijn hoofd op. Zijn ogen vinden de mijne als ik met een glimlach vraag of hij me goed verstaat. Ik zit namelijk nogal schuin naast hem. Hij knikt. Ik vat het maar op als een positieve bevestiging. Het gesprek is best vermoeiend. Misschien voor hem nog wel het meest. Hoewel, ook ik moet moeite doen om 'bij hém te blijven'; voornamelijk veroorzaakt door het veelvuldig goed bedoelde 'invullen' van zijn vrouw. Zijn spraak is traag en voor hij een vraag beantwoordt, neemt hij een lange pauze; hét moment voor haar om in te springen. Zo herkenbaar. Ook ik maakte me daar bij mijn vriendin regelmatig schuldig aan. Ach ja, al doende...  Desalniettemin ontstaat er als vanzelf een openhartig en bijzonder gesprek. Zo eentje die nog lang bij me resoneert. Er komt zelfs een oude uitdrukking van mijn moeder aan te pas en hij schiet met glimmertjes in zijn ogen hard in de lach als ik zeg dat zij die dan alleen net iets grover verwoordde dan: 'Ze kunnen beter over je kletsen dan van je eten.'

Toch stapte ik even later zonder glimlach naar buiten, en dat gebeurt me niet zo vaak. Want, eerlijk is eerlijk, regelmatig kunnen we wél van betekenis zijn, met de juiste vrijwilliger. Kleuren we de dag, soms al met een uurtje in de week. Hier wist ik het even oprecht niet... of misschien juist wel. En die wetenschap - hoe tegenstrijdig ook - was wederom een belangrijke les. Hij zat namelijk helemaal niet te wachten op 'nieuwe vriendschappen'... zoals hij klip en klaar uitlegde: 'Al mijn vrinden van weleer, zijn inmiddels niet meer Heleen, zo heet je toch hè?' Tja, ga er maar aan staan. Geen lunches meer en verhalen ophalen met je oude studiematen in je oude studiestad. Geen boeken meer schrijven. Geen antwoorden meer geven, maar in plaats daarvan jezelf steeds vaker horen zeggen: 'Vraag het maar aan haar...' Blij moeten zijn omdat anderen dat tegen je zeggen. Met van alles en nog wat, een nieuwe traplift, je koffie op een lichtje. Terwijl, als je zou mogen (kunnen) kiezen, je misschien wel heel graag weer in die tuinkamer beneden, met je koude koffie....

Ik moest er ineens aan denken vandaag, op mijn vrije dag. Zo'n dag die compleet anders verliep dan ik me had voorgenomen. Geen wandelen bij zonsopkomst. Geen werken in de tuin of uitpakken van dozen. Niets van dat alles, simpelweg omdat ik zelf die keuze maakte, kan maken. Er was ook niemand mij vertelde dat dat mogelijkerwijs niet zo verstandig was, ik beter.... naja, vul maar in. Denkend aan dat gesprek van toen, prijs ik mezelf dan ook gelukkig en gezegend. Ben ik dankbaar voor de (keuze)vrijheid die ik iedere dag, ieder moment heb.

En eén van die keuzes is in ieder geval
 om ook in het nieuw jaar nog veel meer te doen, vooral samen met en voor diegenen bij wie die (keuze)vrijheid niet meer zo vanzelfsprekend is.


8 opmerkingen:

Marleen zei

Mooi!

Helena zei

Dank je wel Marleen.

Tine de Jong zei

Heel mooi en gevoelig geschreven en ja voor vele mensen zijn er geen keuzes meer om te maken. Maar het luisteren en er zijn is al mooi dat je dit kan en mag doen. Want slechts door luisteren laat je merken dat ze zich gehoord voelen. En dat is heel belangrijk. Zeker voor hen allen. Wens je ook mooi jaar toe in goede gezondheid. Groetjes, Tine
Tevens bedankt voor je bezoek en reactie op 1 van mijn websites.

Helena zei

Dank je wel Tine.

Gwennie zei

Ik realiseer me dat ik al lang niet even was komen aanwaaien bij je... mooi stukje dit en zo herkenbaar, nu mijn beide ouders zo aan het tobben zijn. Tja, oude mensjes... we moeten ze koesteren en in ere houden. Zonder hen waren wij er niet. Dat probeer ik altijd maar te bedenken, als ik ook weer snel-snel-snel iets wil invullen voor een van hen, terwijl dat eigenlijk niet direct noodzakelijk is. Als ik maar even de tijd neem... tja, tijd... Xx

Helena zei

Er was ook niet zoveel te lezen Gwennie :-) Blijft lastig hè als het tobben wordt. Dikke knuffel xx

Patty zei

Wat een prachtig schrijfsel weer, lieve Helena. Uitpakken van dozen?!? Dat maakt mij nieuwsgierig, haha. Fijne week met nog fijnere mooie momenten, wens ik je toe. En een dikke knuffel op weg! XxX

Helena zei

Dank je wel Patty... en die dozen vertel ik je nog :-).
Dikke knuffel xx